Minerves groenconcept

De Minerve-site is één grote tuin met wel honderden bomen en struiken, fleurige perkjes, waterbekkens en grasvelden. Samen met landschapsontwerpers bij OMGEVING heeft Revive ontzettend veel tijd en energie besteed aan het ontwikkelen van een écht duurzame site. Zo is er nagedacht over plantenkeuzes om insecten en vlinders aan te trekken, die vervolgens de biodiversiteit aan vogels en vleermuizen bevorderen. Er is ook een innovatief concept bedacht om water op de site zoveel mogelijk te hergebruiken of terug te laten infiltreren in de bodem. Maar hoe werken deze concepten? Wat is het verschil tussen publiek, privaat en collectief groen? Om jullie hierin wegwijzer te maken, delen we graag enkele basisprincipes van het landschapsontwerp en een aantal richtlijnen voor het gebruik ervan.

Er zijn drie verschillende soorten eigendomsoorten van het landschap op Minerve.

1. Het publiek groen omvat onder meer de verschillende wadi’s, de plantenborders en de boomgaard. Het publiek groen is het groen dat wordt overgedragen aan de gemeente Edegem als openbaar domein. Dit betekent dat de gemeente eigenaar en beheerder wordt van deze zones, en dat zij dus bijgevolg de eindverantwoordelijkheid van de kwaliteit dragen. Dit wil dus zeggen dat bewoners niet zomaar een boom mogen zetten aan de wadi, of bloemen mogen bijplanten in de plantenborders zonder toestemming van de gemeente. Iedereen mag deze zones vrij betreden, ook mensen van buiten de site. Op Minerve is er een bewonersgroep die zich graag wil inzetten om dit openbaar domein (of een deel daarvan) samen te beheren.

   
   

2. Het privaat groen betreft de privatieve tuinen, voortuinen en enkele parkeerplaatsen van de woningen op Minerve. Deze zones zijn in principe niet vrij betreedbaar voor derden, en de eigenaren staan zelf in voor het onderhoud.

   
   

3. Het collectief groen zijn de groenzones in collectief eigendom van de verschillende bouwblokken. De eigenaren van de appartementsgebouwen zijn met andere woorden samen eigenaren van de desbetreffende groenzones. Het onderhoud en beheer van deze tuinen wordt gedragen door de desbetreffende VME (Vereniging van Mede Eigenaars). Zo heeft bijvoorbeeld gebouw Ata Kando een centrale binnentuin die eigendom is van de bewoners van Ata Kando en beheerd wordt door hun VME. Op Minerve werd er bewust voor gekozen om de collectieve groenzones een semi-privaat karakter te geven. Ze worden niet strak afgesloten met een hekwerk en toegangscontrole zoals in een gated-community, maar laten vrije doorgang toe voor fauna en flora en bevorderen de ervaring van een ruimtelijk landschap.

Waterhuishouding op de site

Een doordacht waterbeheer was een van de basisconcepten van de Minerve site. We haalden alvast duizenden vierkante meters verharding weg en houden ook bij nieuwe bestrating rekening met optimale infiltratie in de bodem. In de bouwblokken wordt vooral de focus gelegd op het opvangen van regenwater voor hergebruik, zoals voor toiletspoeling. Maar ook in het landschapsontwerp werd er rekening gehouden met een duurzame waterhuishouding, om overstromingen tegen te gaan en de grondwatertafel natuurlijk terug te voeden. De site werd voor maar liefst 45% onthard en vergroend.

Water dat in deze zones valt, bevloeit de planten en bomen en infiltreert terug in de bomen. Maar op een groot woonproject is er ook nood aan straten en paden. Het regenwater dat op deze verhardingen valt wordt afgeleid naar een systeem van geconnecteerde plantenborders in eerste lijn en wadi’s in tweede lijn. Zo kan het water snel herleid worden en gebufferd worden op eigen terrein en vertraagd infiltreren in de bodem. Het zoveel mogelijk vasthouden en vertraagd infiltreren van het regenwater zorgt dat we de riolering op openbaar domein niet bijkomend belasten, wat vaak de oorzaak is van overstromingen bij hevige regen.

Binnen het concept van de plantenborder zijn er twee types: de natte en de droge. Beide hebben een specifieke opbouw en beplanting. De natte plantenborders doen dienst als een eerste buffer voor opvang van het regenwater. Door zijn opbouw, met poreuze puin laag, kan deze een aanzienlijke hoeveelheid water opnemen. Bovendien zijn ze beplant met plantgoed dat bestand is tegen extreme droge en natte periodes.

Geen zorgen als de borders bij hevige regen verzadigd zijn! De borders staan namelijk in verbinding met 3 wadi zones, waar het water traag naartoe kan vloeien. Wadi’s zijn beddingen voor grote hoeveelheden water, waar het water tijd en ruimte krijgt om terug natuurlijk in de grond te trekken. Het openbaar domein van Minerve is zo goed als niet aangesloten op de openbare riolering. Ter hoogte van wadi 1 en 3 werd slechts een noodoverloop voorzien naar de openbare riolering in geval van de meest extreme weersomstandigheden.